top of page
گاه‌شمار هنر و فرهنـگ
دیــداری مـدرن در ایـــــران
پیش‌طرح
«گاه‌شمار هنر و فرهنگ دیداری مدرن در ایران» روندِ رخ‌دادهای گوناگون هنری را هم‌راه با رویدادهای تاریخی مهم ایران در بازه‌ای نزدیک به ۱۵۰ سال ثبت می‌کند. بخش سمتِ راست گاه‌شمار به رویدادهای هنری و فرهنگ دیداری می‌پردازد و سمت چپ، به ثبت تاریخ اجتماعی و فرهنگی ایران و گاه جهان اختصاص دارد. برای حفظ یک‌پارچگی و امکان قیاس، سال‌شمار میلادی مبنای اصلی‌ست اما همه‌جا سال‌شمار خورشیدی نیز آمده است. ویرایش این گاه‌شمار به‌طور پیوسته ادامه خواهد داشت.
گاه‌شمار در سه بخش زیر ارایه‌می‌شود:
Anchor 1
GHS-P1
از واقع‌گرایی تا موزه‌ی ایران باستان
۱۸۴۸-۱۹۴۱
۱۲۲۶-۱۳۲۰
۱۸۴۸
۱۲۲۷: آغاز پادشاهی ناصرالدین شاه
لویجی پیشه، ح ۱۸۴۰-۱۸۶۰ (۱۲۲۷)، «ناصرالدین‌شاه»
ح ۱۸۹۰
آنتوان سِورُگین، ۱۸۸۸ (۱۲۶۷)، ناصرالدین شاه در پای مجسمه‌ی برنزی‌اش
آنتوان سِورگین، ح ۱۸۹۰ (۱۲۷۰)، فضای داخلی کاخ گلستان
۱۸۹۶
۱۲۷۵: ترور ناصرالدین شاه
۱۹۰۶
۱۲۸۵: امضای فرمان مشروطیت
نخستین دوره‌ی مجلس شورای ملی، ۱۹۰۶ (۱۲۸۵)
۱۹۰۷
۱۲۸۵: تاج‌گذاری محمدعلی‌شاه قاجار
۱۲۸۶: انتشار چرندوپرند به‌قلم علی‌اکبر دهخدا در صوراسرافیل
تصویر صفحه‌ی نخست روزنامه‌ی صور اسرافیل، (۱۳ ژوئن ۱۹۰۷)، دی ماه ۱۲۸۶
۱۲۸۶: بنیان‌گذاری روزنامه‌ی کشکول
۱۹۰۸
۱۲۸۷: به توپ‌بستن مجلس و آغاز استبداد صغیر
اعدام میرزا جهان‌گیرخان، مدیر روزنامه‌ی «صور اسرافیل»
انتشار نخستین رمان فارسی با نام «شمس و طغرا»
۱۹۱۰
۱۲۸۹: انتشار نخستین مجله‌ی ادبی‌هنری ایران با نام «بهار»
به‌دست اعتصام‌الملک
۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸
۱۲۹۲ تا ۱۲۹۷: جنگ جهانی اول
۱۹۱۷
۱۲۹۶: انقلاب روسیه به رهبری «ولادیمیر لنین» و سرنگونی امپراتوری روسیه
۱۹۲۱
۱۳۰۰: انتشار نخستین داستان کوتاه در ایران به نام «یکی بود یکی نبود» از محمدعلی جمال‌زاده
۱۹۲۲
۱۳۰۱: سروده‌شدن «افسانه»ی نیما یوشیج
۱۳۰۱: تاسیس اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
۱۹۲۴
۱۳۰۳: به‌قدرت رسیدن استالین در شوروی
۱۹۲۵
۱۳۰۴: به قدرت‌رسیدن رضا شاه
آغاز سلسله‌ی پهلوی
۱۹۲۶
۱۳۰۵: انتشار رمان «تهران مخوف» از مرتضی مشفق کاظمی
۱۹۳۰
۱۳۱۰: انتشار نخستین جلد «سیر حکمت در اروپا» نوشته‌ی محمدعلی فروغی
۱۹۳۳
۱۳۱۳: ریاست‌جمهوری فرنکلین دلنو رُزولت در امریکا
۱۳۱۳: به‌قدرت‌رسیدن حزب ناسیونال سوسیالیت به‌رهبری آدُلف هیتلر
۱۹۳۴
۱۳۱۳: آرام‌گاه فردوسی، طراح از هوشنگ سیحون برپایه‌ی طرحی از کریم طاهرزاده‌ی بهزاد، اجرا از حسین لُرزاده
۱۹۳۶
۱۳۱۴: اجرای رسمی کشف حجاب
