درس‌گفتارهای بهار ۱۴۰۱

سیاست، زیباشناسی، سینما

صالح نجفی

مروری بر پیوند هنر و سیاست از دریچه‌ی خوانش سینمای پدرو کوستا، و نسبت آن با اندیشه‌ی ژاک رانسیر.

​

پنج‌شنبه‌ها ۶ تا ۸ عصر تهران

​

تاریخ شروع: پنج‌شنبه ۱ اُردی‌بهشت (۲۱ آوریل)

​

جزییات بیش‌تر

تاریخ هنر مدرن در ایران

گروهی از پژوهش‌گرهای هنر

مروری بینارشته‌ای و چندرسانه‌ای درباره‌ی تاریخ هنر ایران پس از انقلاب ۵۷ تا امروز با تمرکز بر سند‌های تاریخی و فرهنگ دیداری ایران.

​

سه‌شنبه‌ها ۶ تا ۸ عصر تهران

​

تاریخ شروع: سه‌شنبه ۲۳ فروردین (۱۲ آوریل)

​

جزییات بیش‌تر

بازخوانی مدرنیسم در عکاسی

زانیار بلوری

​

مروری بر تحولات نظری و تکنیکی عکاسی در سده‌ی بیستم از دریچه‌ی بررسی چگونگی و چرایی این دگرگونی‌ها.

​

چهارشنبه‌ها ۶ تا ۸ عصر تهران

​

تاریخ شروع: چهارشنبه ۲۴ فروردین (۱۳ آوریل)

​

جزییات بیش‌تر 

هنر، تکنولُژی و نظریه‌های علمی

حسین ایالتی​

مروری بر نقشِ محوری رسانه‌ها، ماشین‌ها، ابزارها، و ایده‌های علمی مدرن در هنر سده‌ی بیستم و بیست‌ویکم.

​

دوشنبه‌ها ۶ تا ۸ عصر تهران

​

تاریخ شروع: دوشنبه ۲۲ فروردین (۱۱ آوریل)

​

جزییات بیش‌تر 

نقد هنری و نظریه‌های انتقادی

میلاد رستمی​

کارگاه نقد هنرهای دیداری و مروری بر شیوه‌های درک و تحلیل کارهای هنری در سده‌ی بیست‌ویکم.

​

شنبه‌ها ۶ تا ۸ عصر تهران

​

تاریخ شروع: شنبه ۲۷ فروردین (۱۶ آوریل)

​

جزییات بیش‌تر 

کلاس‌های این دوره

درس‌گفتارهای ترم بهار ۱۴۰۱:

​

• تاریخ هنر مدرن در ایران، از مشروطه تا امروز

• سیاست، زیباشناسی، سینما

• کارگاه آزاد نگارش، ویرایش، و نشر (کانون)

• بازخوانی مدرنیسم در عکاسی

• نقد و نظریه‌های هنر مدرن و پسامدرن، در جهان و ایران

• هنر، تکنولُژی، و نظریه‌های علمی، از مدرنیسم تا پسااینترنت

جزییات بیش‌تر درباره‌ی هریک از کلاس‌ها در پایین این صفحه قرار دارد.

شیوه‌ی ارایه

کلاس‌های کارنما به‌صورت آن‌لاین و از راه ویدیو کنفرانس (مایکروسافت تیمز) برپامی‌شوند. بیش‌تر کلاس‌ها، هفته‌ای یک‌بار و اغلب ساعت شش به‌وقت ایران آغاز می‌شوند. پس از یک سخن‌رانیِ یک ساعته، نیم‌ساعت از وقت کلاس به بخش سمینار، و نیم‌ساعت پایانی به بحث و گفت‌وگو درباره‌ی موضوع جلسه اختصاص دارد.  از همه‌ی دانش‌جوها انتظار می‌رود که در جریان برگزاری کلاس مشارکت فعال داشته باشند. 

​

پذیرش دانش جو

شما می‌توانید برای هر کلاس به‌صورت ترمی یا دوره‌ی کامل سالانه ثبت‌نام کنید. برای ثبت‌نام در ایران دو گزینه وجود دارد، از روی سایت یا از اَپ بانک‌تان. برای کسانی که در خارج از ایران زندگی می‌کنند نیز امکان پرداخت از راه پی‌پل، دبیت، و کردیت کارت هست.   

زمان برگزاری

​

تقویم آموزشی کارنما به شرح زیر است. کلاس‌ها به‌صورت دوره‌های یک‌ساله (سال تحصیلی)  و در قالب سه ترم اصلی و یک ترم تابستانی برگزار می‌شوند. هرچند دوره‌ها تکرارمی‌شوند اما محتوای کلاس‌های کارنما تکرار نمی‌شوند.

​

ترم پاییز

۱. درس‌گفتارهای مهر

۲. درس‌گفتارهای آبان

​

ترم زمستان 

۳. درس‌گفتارهای دی

۴. درس‌گفتارهای بهمن

​

ترم بهار | ثبت‌نام آغاز شد.

۵. درس‌گفتارهای اُردی‌بهشت

۶. درس‌گفتارهای خرداد

​

ترم تابستان 

۷. درس‌گفتارهای تیر

۸. درس‌گفتارهای مرداد

​

برای مطالعه‌ی شرایط شرکت در کلاس‌ها به این‌جا بروید.

یک چرخش آموزشی 

در دهه‌های گذشته، دگرگونی بزرگی در آموزش عالی رخ داده‌است و دانش دیگر تنها در نهادهایی سنتی چون دانشگاه تولید نمی‌شود. هرچند گرفتاری آموزش عالی در ایران، امری خاص این کشور است و نتیجه‌ی اخراج یا عدم‌ هم‌کاری با نیروهای متخصص، اما در سطح جهانی رفته‌رفته نهادهای مختلف آموزشیِ تجربه‌گرا نیز بخش نظرگیری از فرآوری اندیشه را برعهده گرفته‌اند. درس‌گفتارهای کارنما، بی‌آن‌که جاه‌طلبی جبران کاستی‌های نهاد آموزش در ایران را داشته‌ باشد، خود را هم‌گام با این چرخش آموزشی بزرگ در هنر جهانی‌شده‌ی امروز تعریف می‌کند.

​

هم‌چون هر بخش دیگرِ کارنما، درهای این بخش نیز به روی آموزگارها باز است. اگر دوست دارید مجموعه‌ای از درس‌گفتارها را درباره‌ی نقد، تاریخ، و نظریه‌ی هنر در قالب یک ترم (هشت سخنرانی) یا حتا یک‌ماه (چهار سخنرانی) ارایه‌کنید، ما با کمال میل آماده‌ایم، طرح درس شما را بخوانیم و با هم‌کاری با یک‌دیگر، درس‌گفتار مورد نظر را در اختیار دانش‌جوهای کارنما بگذاریم. برای شروع این فرآیند، شرح درس خود را (۴۰۰ واژه)، به‌هم‌راه نام هر سخنرانی (سرفصل‌ها) و شرح کوتاهی درباره‌ی هر یک، برای ما بفرستید. برای آشنایی بیش‌تر، فرستادن خودزندگی‌نامه‌ی کوتاه (۲۰۰ واژه) بسیار کمک‌کننده خواهدبود.

​

همه‌ی درس‌گفتارهای کارنما در قالب دسته‌بندهای کلی زیر ارایه‌می‌شوند. شما می‌توانید نزدیک‌ترین رده را برای ارایه‌ی درس‌گفتار خود انتخاب کنید اما لازم نیست نام کلاس شما صددرصد منطبق با عنوان‌های زیر باشد. 

رده‌های آموزشی کارنما

پ: گرایش  

۱۱. تاریخ نقاشی، طراحی، چاپ
۱۲. تاریخ مجسمه و اینستالیشن
۱۳. تاریخ عکس
۱۴. تاریخ فیلم، ویدیو، انیمیشن 
۱۵. تاریخ اجرا، تاتر، رقص
۱۶. تاریخ هنر مفهوم‌گرا
۱۷. تاریخ هنر رسانه‌‌های دیجیتال
۱۸. تاریخ دیزاین (معماری، گرافیک، مد) 
۱۹. تاریخ هنرهای نادیداری (موسیقی، ادبیات، ...)

ب: روش

۸. تاریخ نقد و تاریخ‌نگاری هنر

۹. تاریخ زیباشناسی و نظریه‌‌ی هنر

۱۰. تاریخ نهادی هنر

تاریخ هنر ایران

تاریخ هنر مدرن در ایران

از مشروطه تا امروز

ترم بهار: از انقلاب ۵۷ تا امروز

گروهی از پژوهش‌گرهای هنر ایران

​

در آخرین ترم از مجموعه‌ درس‌گفتارهای «تاریخ هنر مدرن در ایران»، در قالب ده جلسه، به وضعیت کنونی «هنر معاصر» ایران می‌پردازیم و پس‌زمینه‌های تاریخی آن را برای درک رفتار و ویژگی‌های آن واکاوی‌می‌کنیم. این درس‌گفتار به شماری از مهم‌ترین مفهوم‌های اصلی تاریخ چهل سال گذشته‌ی ایران می‌پردازد که از آن جمله می‌توان اشاره‌کرد به: عکاسی مستند انقلاب و جنگ، دست‌درازی دولت برای کنترل هنر، پراکنش قومی هنرمندهای ایران و مفهوم دیاسپُرا، نسبت هنر ایران و نظریه‌های پسااستعماری، تاثیر مفهوم‌گرایی در هنر ایران، و نقش بازار و سرمایه‌داری جهانی در شکل‌دادن به هنر معاصر ایران.

​

در این دوره، افزون بر گروه آموزشی کارنما، رها خادمی، میلاد رستمی، حسین ایالتی، و علی رضا صحاف زاده، شماری از پژوهش‌گرها، تاریخ‌نگارها، و اندیش‌گرهای هنر ایران چون مجید اخگر، سوسن بابایی، فائقه بقراطی، علی پور رجبی، پوریا جهانشاد، رضا شیخ، نسترن صارمی، علی قلی‌پور، ولی محلوجی، مهران مهاجر، محمدرضا میرزایی، در میان دیگران، به ارایه‌ی درس‌گفتاری در زمینه‌ی تخصص‌ خود خواهند پرداخت. دوره‌ی کامل درس‌گفتار «تاریخ هنر مدرن در ایران، از مشروطه تا امروز» از پاییز ۱۴۰۰ تا بهار ۱۴۰۱ در قالب سه ترمِ دو ماهه در روز سه‌شنبه‌‌ی هر هفته، ساعت ۶ عصر تهران به‌صورت آن‌لاین برگزار خواهدشد.

تاریخ نقد و تاریخ‌نگاری هنر

کارگاه آزاد نگارش، ویرایش، و نشر (کانون)

دبیرهای کارنما و پژوهش‌گرهای مهمان

​

از فرودین ۱۴۰۱، کارنما مجموعه‌ای از کارگاه‌های پایه را درباره‌ی جنبه‌های مختلفِ نوشتن درباره‌ی هنر (نقد، مقاله‌ی تخصصی، متن نمایشگاه، و مانند آن‌ها) به‌صورت آزاد برگزارمی‌کند تا بتواند گام کوچکی را در راه برطرف‌کردنِ دشواری‌های موجود در این زمینه‌ها بردارد. دبیرهای کارنما و استادهای مهمان در هر یک از این کارگاه‌ها می‌کوشند یکی از چالش‌های اصلی پیشِ روی یک نویسنده‌ی هنری را زیر ذره‌بین بگذارند و پیش‌نهادهایی عملی برای حل آن‌ها ارایه‌کنند. این کارگاه‌ها به‌صورت ماهانه برگزار می‌شوند و شرکت در آن‌ها برای همه آزاد است. امکان ثبت‌نام رایگان برای آن دسته از مخاطب‌هایی که مایلند در جریان هر کارگاه پرسش‌های خود را طرح کنند و یا پیش از برگزاری کارگاه ایمیلی برای یادآوری دریافت کنند، فراهم است.

تاریخ عکس

بازخوانی مدرنیسم در عکاسی:
نظریه و تکنیک عکاسی در سده‌ی بیستم

زانیار بلوری

​

«بازخوانی مدرنیسم در عکاسی» تلاشی است برای بررسی دگرگونی‌های نظری و تکنیکی عکاسی در سده‌ی بیستم از دریچه‌ی بررسی چگونگی و چرایی این دگرگونی‌ها، هم با نقد و تحلیل آثار مهم‌ترین عکاس‌های این دوره و هم با مرور متن‌های نظری تاثیر گذار بر آن؛ تلاشی که در درک چیستی هنر عکاسی و دامنه‌های بیانی آن و نیز در فهم عمیق و بهره‌گیری درست از این رسانه در هنر امروز یاری خواهد‌رساند.

بی‌شک مدرنیسم یکی از دیرپاترین جریان‌ها و رویکردهای هنری در عکاسی سده‌ی بیستم است. جریانی که توانست نقش "عکاسی به مثابه‌ی هنر" را حتا در نگاه منتقدهای سرسخت‌اش تثبیت کند. بیان اصلی مدرنیسمِ گرینبرگی (که هنر معنادار از عطف توجه به ویژگی‌های ذاتی یک رسانه شکل‌می‌گیرد) سبب شد عکاسی، این فرزند خلف مدرنیته، هم‌چون سایر هنرها، مرزهای بیانی خود را گسترده‌تر کند و جلوه‌های زیباشناختی نوینی بیافریند. این امر در آغاز سده‌ی بیستم میلادی با پیدایش عکاس‌هایی هم‌راه شد که کوشیدند هرچه بیش‌تر به کندوکاو در رسانه‌ی خود بپردازند و در ادامه با پشتیبانی نظریه‌پردازها و منتقدهایی چون سارکُفسکی تا دهه‌ی هفتاد میلادی به رویکرد چیره‌ی هنر عکاسی بدل شد. هرچند هنرمندهایی که به نظر می‌رسید بر عکاس‌بودن خود اصراری نداشتند، در دهه‌های بعد این رویکرد را به چالش کشیدند و سبب افول‌اش شدند، اما دست‌آوردهای عملی و نظری‌اش تا امروز نیز در عکاسی معاصر در حال نفس کشیدن است.

تاریخ هنر و امر اجتماعی | تاریخ نهادی هنر

هنر غیررسمی و غیررسمی‌سازی هنر:

اندیشه‌هایی در باب سیاست‌ورزی خلاقانه در فضای همگانی

(این درس‌گفتار در ترم تابستان ۱۴۰۱ برگزار خواهد شد).

پوریا جهانشاد

درس‌گفتار «هنر غیررسمی و غیررسمی‌سازی هنر» به کارکردهای سیاسی-اجتماعی هنر امروز ایران و جهان می‌پردازد. ظاهرا دیگر شبهه‌ای در این ادعا وجود ندارد که هنر به‌مثابه‌ی یک ابزار، می‌تواند علیه فلان قدرت یا ایدئولوژی حاکم قرارگرفته و موجب تغییرات ریزودرشت در آن شود. در این شرایط به احتمال چندان عجیب نیست که به هر نمایش‌گاه، دوسالانه و حتا فضای نقد و نظری که در ایران و جهان سرک می‌کشیم، نام هنر و هنرمندهای سیاسی احاطه‌مان می‌کند؛ هنر و هنرمندهایی که حتا پشتیبانی و تشویق آشکار نهادهای رسمی و حاکمیتی از آن‌ها کمترین تعجبی را برنمی‌انگیزد. بااین‌وجود، شواهد نشان می‌دهد علیرغم فربه‌شدن هنر ازآن‌چه «سیاست» نامیده می‌شود و تغییر پارادایم ظاهری هنرِ معاصر از «ارزش‌گذاری بر مبنای مادیت اثر» تا «ارزش‌گذاری بر مبنای کارکردهای سیاسی-اجتماعی»، هنر معاصر با نوعی بن‌بست یا «دور باطل» مواجه شده است. در این کلاس ابتدا به دلایل ناکامی هنر معاصر در زدودن قیدوبندهای میدان هنر و ناتوانی آن در تحقق وعده‌های سیاسی-اجتماعی‌اش پرداخته می‌شود و سپس راه‌کارهایی را مرور می‌کنیم که می‌توانند گزینه‌هایی برای خروج از این بن‌بست باشند. ازآن‌جاکه مبانی موردنظر به‌شدت وام‌دار برخی نظریه‌های «زیست غیررسمی» و «مطالعات شهریِ انتقادی» است، از این راهکار به تسامح می‌توان تحت عنوان «غیررسمی سازی هنر» و از نوع هنر موردنظر می‌توان به‌عنوان «هنر غیررسمی» یا «هنر مردمان عادی» یاد کرد.

​

پوریا جهانشاد پژوهشگر مطالعاتِ شهری انتقادی و هنر معاصر است و تمرکز اصلی حوزه‌ی نوشتاری و آموزشی او در سال‌های اخیر رابطه‌ی متقابل هنر، شهر، و جامعه و سازوکارهای سیاست‌ورزی خلاقانه بوده است. او هم‌چنین پنج عنوان کتاب در حوزه‌ی سینمای مستند و تجربی به‌عنوان نویسنده‌ی همکار در کارنامه‌ی خود دارد که از میان آن‌ها می‌توان به «سینمای تجربی» (نشر جامعه نو/۱۳۹۲) و «واقعیت و تخیل در سینمای مستند» (نشر یزدا/۱۳۹۶) اشاره کرد. او در اکنون مسئولیت دبیری، گردآوری و نویسندگی مجموعه‌ای چهارجلدی تحت عنوان «بازخوانی انتقادی شهر» (نشر روزبهان) را بر عهده دارد. جهانشاد مدیر گروه «رخداد تازه مستند» است که به همراه جمعی از جامعه‌شناسان و هنرمندان به شکل تخصصی درزمینه‌ی بازخوانی انتقادیِ سازوکارهای مستندنگاری فعالیت دارند.

​

تاریخ فیلم، ویدیو، انیمیشن | تاریخ هنر و امر اجتماعی | تاریخ زیباشناسی و نظریه‌ی هنر

سیاست، زیباشناسی، سینما :
خوانش سینمای پدرو کوستا و نسبت آن با اندیشه‌ی ژاک رانسیر

صالح نجفی

​

سیاستِ فیلم‌های پدرو کوستا را چگونه باید ارزیابی کرد؟ جواب این پرسش به نظر آسان می‌نماید: موضوع محوری فیلم‌های او در کانون سیاست معاصر نیز جای دارد – سرنوشت استثمارشدگان، سرنوشت کسانی که از مستعمره‌های سابق پرتغال در آفریقا به هوای یافتنِ کار به کارگاه‌های ساختمانیِ پرتغال آمده‌اند. این مردان افریقایی یار و  دیار خویش را ترک گفته‌اند، سلامت جسم و روان‌شان را به خطر انداخته‌اند و بعضی از ایشان جان‌شان را در این کارگاه‌ها از دست داده‌اند. اینان پیش‌تر در حلبی‌آبادهای شلوغِ حومه‌ی لیسبن ساکن بودند تا سرانجام دولت پرتغال ایشان را به‌زور به منزل‌هایی جدید انتقال داد، خانه‌هایی جادارتر، مدرن‌تر اما نه لزوما راحت‌تر و دلخواه‌تر. به این هسته‌ی سیاسی در فیلم‌های کوستا دیگر مضمون‌های حساس سیاسی افزوده می‌شود: در فیلم کازا دِ لاوا (خانه‌ی گدازه‌ای) آثار سیاست‌های سرکوبگرانه‌ی رژیم سالازار را می‌بینیم که مخالفان سیاسی را ... ادامه

تاریخ هنر و علم

هنر، تکنولُژی، و نظریه‌های علمی: 

از مدرنیسم تا پسااینترنت

ترم بهار ۱۴۰۱: عصر داده‌های دیجیتال

حسین ایالتی

مجموعه‌ درس‌گفتارهای «هنر، تکنولُژی، و نظریه‌های علمی» می‌کوشد تا نقشِ محوری رسانه‌ها، ماشین‌ها، ابزارها، و ایده‌های علمی مدرن را در هنر سده‌ی بیستم و بیست‌ویکم مرور کند. از اختراع سینما تا کامپیوتر، و از دوربین‌های مداربسته تا درُن‌ها، هنر همواره پذیرای تکنولُژی‌های مدرن بوده است اما تنها چند سال است که این تجربه‌گری‌ها در مرکز توجه تاریخ و نظریه‌ی هنر قرار گرفته‌اند. این درس‌گفتارها در ترم بهار بر درون‌مایه‌ای متمرکز خواهد بود که بخش مهمی از هنر امروز بر پایه‌های آن استوار است. عصر داده‌های دیجیتال سرنوشت جهان تصویر و فرهنگ دیداری ما را برای همیشه دگرگون کرد. در این ترم تلاش می‌کنیم تا این دگرگونی در تکنولُژی تصویر را از نخستین درگیری‌های هنرمندها با زیباشناسی دیجیتال و نت‌آرت تا دغدغه‌های امروزین پیرامون سیاست‌های هویتی و نظارتی پی‌گیری کنیم. 

تاریخ نقد و تاریخ‌نگاری هنر

نقد هنری و نظریه‌های انتقادی

در جهـان و ایــران

ترم بهار ۱۴۰۱: کارگاه نقد

میلاد رستمی

مجموعه درس‌گفتارهای «نقد هنری و نظریه‌های انتقادی در جهان و ایران» مروری‌ست بر مهم‌ترین دگرگونی‌ها و روش‌شناسی نقد هنری و تاریخ‌نگاری‌ هنر مدرن و پسامدرن، با تکیه بر شماری از متن‌ها و نظریه‌‌پردازهای کلیدی این زمینه‌ها. هدف اصلی دوره، آشنایی با جریان‌ها نقد هنری‌ست که در مسیر مدرنیسم سویه‌ی نظری هنر و ادبیات انتقادی آن‌را شکل داده‌اند. هم‌چنین در این دوره به نقد هنری در ایران نیز می‌پردازیم و با خواندن و بحث بر سر منتقدهای هنری برجسته‌ی جریان هنر نوگرای ایران، می‌کوشیم نگاهی به سویه‌ی نظری هنر در ایران داشته باشیم. هم‌چنین، در این دوره با بررسی شماری از رویکردهای نقد هنری امروز امکان استفاده‌ی عملی از این دیدگاه‌های تئوریک را برای واکاوی، تفسیر، و ارزیابی تصویر فراهم کنیم. در پایان، شیوه‌های مختلف نوشتن درباره‌ی هنر در بستری کارگاهی در کانون توجه کلاس قرارخواهد گرفت.

​

تاریخ هنر اروپا و امریکا | تاریخ هنر مدرن

تاریخ هنر امریکا

علی رضا صحاف زاده | سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۳۹۹

مجموعه‌ درس‌گفتارهای «تاریخ هنر امریکا»، مروری دارد بر هنر ایالات متحد از پایان سده‌ی هژدهم تا امروز و می‌کوشد پیوندهای بین هنر و جامعه‌ی این کشور را از منظری تاریخی درک کند. در این مجموعه از سخنرانی‌ها، هنرِ نخستین جمهوری دمُکراتیکِ مدرن و چالش‌های پرشمار آن، از جنگ داخلی گرفته تا بحران اقتصادی دهه‌ی سی، جنگ سرد، جهان‌گری، و نسبت آن‌ها با مدرنیسم و پست‌مدرنیسم سنجیده‌می‌شود. در پایان این مجموعه از درس‌گفتارها، می‌توانیم امکان‌ها و محدودیت‌های تحلیل هنر یک کشور در چارچوب ملی را در گفتار هنر تراملی امروز بسنجیم.  ​

تاریخ زیباشناسی و نظریه‌های هنر 

هنر و نظریه‌های رسانه

پرنیان فردوسی | تابستان ۱۴۰۰

​

هدف درس‌گفتارهای «هنر و نظریه‌های رسانه»، درک ‌«هنر رسانه‌‌ای نو» از جای‌گاه اندیشه‌های علوم ارتباطات و پژوهش‌های فرهنگی‌ست. پیش‌رفت‌های تکنولُژی‌‌ از نیمه‌ی سده‌ی بیستم امکانات بیانی تازه‌ای را به هنر افزوده است و این سبب شده تا شاخه‌ای مجزا به نام «هنر رسانه‌ای» شکل بگیرد. در این مجموعه درس‌گفتار، امکانات رسانه‌‌ای هنر را با در نظرگرفتن ویژگی‌های رسانه هم‌چون میان‌کنشی (تعاملی) و زمان‌مند بودن، و در شاخه‌هایی از هنر چون عکاسی، ویدیو، ساوند، و تصویر دیجیتال مرور خواهیم کرد.

تاریخ هنر و امر اجتماعی

کنش اجتماعی در هنر امروز

نسترن صارمی​ | تابستان ۱۴۰۰

​

مجموعه درس‌گفتارهای «کنش اجتماعی در هنر امروز» به رابطه‌ی هنر با جامعه و امر اجتماعی از نیمه‌ی سده‌ی بیستم تا امروز می‌پردازد. میراث دادا و فوتوریسم نسبت هنر با زندگی روزمره و کردار اجتماعی را دگرگون کرد و از ابتدای دهه­‌ی ۱۹۶۰ میلادی جریان‌هایی چون فلوکسوس و هپنینگ با شتاب و ریتمی تازه­ نسبت هنر و جامعه را به مرکز توجه آوردند. اما هنر  اجتماعی از آن سال‌ها تا به امروز کثرت­، تنوع، و دامنه­‌ی بیش‌تری یافته است و عنوان‌هایی تازه نیز برای نام­‌گذاری این کردارها پیش‌نهاد شده‌­اند: هنر متعهد به اجتماع، هنر مداخله‌­گر، هنر مشارکتی، هنر اجتماع­‌محور، و مانند این‌ها، نمونه‌هایی‌‌اند که برخی از نظریه‌­پردازها از آن‌ها زیر نام کلی‌­تر «چرخش اجتماعی» یاد می‌­کنند. در این ترم از سرگذشت و زمینه­‌ی تاریخی ظهور این جریان‌ها خواهیم گفت و با به بحث گذاشتن روی‌کردهای متفاوت به کنش اجتماعی در هنر، امکان‌­ها، کثرت‌­ها، و تعارض­‌های این جریان‌های هنری را مرور خواهیم کرد.

تاریخ اجرا، تاتر، رقص

مبانی نظری بدن

در  هنر  سده‌ی بیستم و امروز

کامنوش خسروانی | زمستان ۱۴۰۰

من با بدنم آشنا هستم و ماهیت آن را با گوشت و استخوان درک می‌کنم، با این بدن است که من، من هستم؛ از دل این بدن است که با دیگری و جهان در ارتباطم؛ اما آن‌چنان که آگوستین قدیس درباره‌ی زمان می‌گوید: «اگر از من درباره‌ی چیستی آن بپرسید دیگر نمی‌دانم». 

نظریه‌های در ارتباط با بدن بخش مهمی از گفتارهای هنر امروز را شکل می‌دهند؛ از هنر اجرا و هنر همگانی تا سیاست‌های بدن و هنر سایبرنتیک. در این درس‌گفتار مفهوم «بدن» را نه در جای‌گاه پدیده‌ای از پیش شناخته‌شده که به‌مثابه‌ی برساختی تاریخی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مطالعه می‌کنیم. در دل این شبکه‌های درهم‌تنیده که «بدن» را می‌سازند، این کلاس فرصتی‌ست تا با مطالعه‌ی متن‌های نظریه‌پردازهای سده‌ی بیستم و معاصر بدن، از سویی کدها و نُرم‌های اجتماعی بازنمایی بدن، و از سوی دیگر، فرایندهای حسی، ادراکی و بدنمند سوژه‌شدن را در رفت‌و‌آمد میان من و جهان (جمعیت‌های انسانی، طبیعت، تکنولُژی و شبیه به آن) و در شکل‌های مختلف آفرینش و پردازش هنری بررسی کنیم. پژوهش در این دوره بینارشته‌ای خواهد بود؛ نه تنها میان رشته‌های گوناگون علوم انسانی و اجتماعی مانند فلسفه و انسان‌شناسی، که میان پژوهش‌ها و روش‌شناسی‌های هنری. هر جلسه بر دو بخش اصلی متمرکز خواهد بود: 

۱- مطالعه، گفت‌وگوی زایا و گزارش درباره یک دیدگاه 

۲- روش‌شناسی تنظیم و نوشتن گزارش 

​

تاریخ فیلم، ویدیو، انیمیشن 

مستندنگاری و تخیل  انتقادی

گذر واقعیـت از فلسفه به سیاست

پوریا جهانشاد |‌ زمستان ۱۴۰۰

مجموعه درس‌گفتارهای «مستندنگاری و تخیل انتقادی: گذر واقعیت از فلسفه به سیاست»، نگاهی‌ست انتقادی به ساز و کار بازنمایی و ساخت تخیل اجتماعی از «دیگری»‌های برون فرض شده از مرزهای قراردادی تاریخ، فرهنگ و عقلانیت. سرآغاز بحث‌مان در این مجموعه باز می‌گردد به سال‌های رو به تثبیت دولت-ملت‌های اروپایی و بازگشت تدریجی استعمارگران به کشورهای خود؛ بزنگاهی که در آن گروه‌هایی که از پشتوانه‌ی برخی آکادمی‌های تازه تأسیس برخوردار بودند را بر آن داشت تا تخیلات خود نسبت به دیگر اقوام را با اتکا به «مشاهده» و استنتاج‌های حاصل از آن اعتبار بخشند. این اتکای خدشه‌ناپذیر به مشاهده و «دیگری سازی» حاصل آن که تا پیش از نیمه دوم قرن بیستم توجهی را به خود جلب نمی‌کرد، به یک‌باره پس از شورش‌ها و انقلاب‌های خیابانی در نیمه‌ی دوم این قرن، دامنه‌ی اعتراضات فراوانی را متوجه خود دید. در این دوران نه‌تنها در جهان غرب، بلکه در آفریقا و خاورمیانه می‌شد صداهای معترضی را در انتقاد به اشکال بازنمایی شنید که حاکی از رشد آگاهی قومی-طبقاتی نسبت به سازوکارهای هژمونیک سلطه از طریق رسانه‌های تصویری بود؛ روندی که متاسفانه چندان تداوم نیافت و در کمتر از دو دهه، با اندکی تغییرات، به تنظیمات کارخانه بازگشت.

​

گذر از دور باطل مستندنگاری امروز، ازیک‌طرف نیازمند بازخوانی انتقادی این تجربه‌ی تاریخی و از طرف دیگر نیازمند بازاندیشی در حوزه مفاهیم و به چالش کشیدن روندهای به‌ظاهر عقل سلیمی حاکم بر عرصه‌ی «بازنمایی» است. این درس‌گفتارها می‌کوشد به این دو محور بپردازد و در همین چارچوب در خصوص چیستی و ماهیت آن‌چه «واقعیت اجتماعی» و «سندیت تصویر» نامیده می‌شود نیز مباحثی را به صورت مصداقی عرضه کند. هم‌چنین در این دوره به شکلی ایجابی به ضرورت جانشینی راهکارهای «مداخله محور» به‌جای «مشاهده محور» می‌پردازیم. نمونه‌های انتخاب شده برای این درس‌گفتار از مستندهای متفاوت و در جغرافیاهایی متکثر است اما اغلب تمرکز را بر بررسی نمونه‌هایی از مستندنگاری در ایران نگاه خواهیم داشت.

​

تاریخ هنر مدرن | تاریخ هنر سده‌ی ۱۹

نقاشی مـدرن  اروپا   در سـده‌ی نـوزدهم

محمدرضا میرزایی | زمستان ۱۴۰۰

​

مجموعه درس‌گفتارهای «نقاشی مدرن در اروپا» می‌کوشد تا زمینه‌های شکل گیری و ویژگی‌های نقاشی مدرن در اروپا را بررسی کند. در این دوره با در نظر گرفتن تعریف بریونی‌فر مورخ هنر بریتانیایی از هنر مدرن که آن را «هنر تفاوت» و یا شکلی از تفاوت می‌داند، به چگونگی شکل‌گیری چنین کیفیتی در کارهای نقاش‌های مهم سده‌ی نوزدهم خواهیم پرداخت که در انتخاب موضوع و رفتار نقاشانه‌‌ و زمینه‌ی نمایش نقاشی‌ها نمود پیدا می‌کند. «علیه و برای آکادمی»، «ظهور آوانگاردها» و «امپرسیونیسم و پس از آن» عنوان‌های کلی سر فصل‌های این دوره هستند که با محور قرار دادن شیوه‌ی کار نقاش‌های برجسته‌ی سده‌ی نوزدهم مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
 

​

هم‌چون هر محیطِ آموزشی دیگری، کلاس‌های کارنما نیز رویه‌ها و پرُتکل‌هایی دارند که باید رعایت شوند. با توجه به این‌که فضای مجازی و بسترهای آن‌لاین تجربه‌ی به‌نسبت تازه‌ای را در فضای آموزشی ایجاد می‌کند، خواهش ما این است که پیش از ثبت‌نام به نکته‌های زیر دقت کنید و در نظر داشته باشید که ثبت‌نام شما به‌مثابه‌ی پذیرش این شرایط است:

​​

• در هنگام ورود، با دوربین روشن وارد محیط کلاس شوید. دوربین را هنگامی ببندید که آموزگار سخن‌رانی خود را آغازمی‌کند. در صورت روشن نبودن دوربین، برگزارکننده‌های کلاس امکان قطع ارتباط شما با کلاس را دارند و در صورت تکرار ثبت‌نام شما لغو می‌شود.

• برای پایین ‌نگه‌داشتنِ سروصدای پس‌زمینه، میکروفُنِ شما تنها زمانی باید باز باشد که اجازه‌ی صحبت دارید یا آموزگار اعلام بحث آزاد کرده است. درنهایت، تصمیم در همه‌ی این موردها با آموزگار است. 

•  توجه کنید که در محیطی آرام، متمرکز، و مناسب باشید تا آرامش کلاس رعایت شود. در غیر این‌صورت و برای حفظ مسیر کلاس سخن‌ران می‌تواند ویدیو و صدای شما را تا بازگشت به شرایط طرح شده قطع کند.

• کلاسِ درس، برنامه‌‌ی رادیویی یا ویدیوی آموزشی نیست. از این ‌رو، کارنما محتوای کلاس‌هایش را برای عرضه‌ی آن‌لاین یا پخش دوباره ضبط نمی‌کند. خواهش می‌کنیم از ضبط کلاس‌ها به هر شکل پرهیز کنید. محتوای آموزشی موردِ نیاز دانش‌جوها از راه وب‌سایت صفحه‌ی کلاس در اختیار شما قرارمی‌گیرد.

• مهم‌ترین راه ارتباطی تیم آموزش کارنما با شما آدرس ایمیلی است که با آن ثبت‌نام می‌کنید، لطفا این ایمیل را به‌طور منظم چک کنید. همین‌طور، در صفحه‌ی ویژه‌ی دانش‌جوها، پیام‌های مهم مربوط با کلاس‌ها به‌روزرسانی می‌شود.

• ​وقتی کلاس به پایان می‌رسد، روی نشانِ قطع تماس فشاردهید و از فضای کلاس خارج شوید.

• بدیهی‌ست که کلاس‌های آنلاین به اینترنت باکیفیت نیاز دارند. لطفا از کیفیت اینترنت خود مطمئن شوید.

• از لپ‌تاپ یا کامپیوتر برای شرکت در کلاس استفاده کنید، مُبایل ابزار خوبی برای دیدن تصویر و تمرکز بر کلاس نیست.

شرایط شرکت در کلاس‌ها

اگر پرسشی دارید، با ما تماس بگیرید: